We[oyweéenafe zwijgzaaméeial elec zegening
schaòe—enquette-commssne teameent at'òoen van zaken
In ‚..Aantreden" (25—7-‘48) wordt in een artikel on-
der het hoofd: „En dat drie jaar na de bevrijding",
critiek geoefend over de wijze waarop men van
overheidswege met de belangen van de ex-politieke.
gevangenen langer dan tot dusver denkt om te
springen. Wanneer de schrijver in het slot van z’n
opmerkelijk betoog zegt, dat ‚.De. kruik te water
gaat totdat hij barst", dan is het allereerst het ko-
mende congres der Ex-Politieke Gevangenen dat te
Leiden de victorie, alleen reeds op dit stuk zou kun-
nen inluiden, indien thans anders dan voorheen —
alarm wordt geslagen omtrent de schande die dit
verongelijkte volksdeel reeds meer dan drie jaar na
ìe bevrijding straffeloos heeft moeten ondergaan.
De regering droeg al haar „zorgen” over aan de
Stichting 1940—‘45 en aan de Schade-Enquette-
Commissie en daarmee hebben de ex-politieke ge-
vangenen zich over 't algemeen verzoend. Achteraf
ten onrechte. “‘ant of de directie van de Stichting
1940—’45 in onmacht haar schouders al ophaalt om-
dat zij niet verder kàn dan de regering het gewild
heeft en of nu de streng officiele ambtenarij bij een
instelling die schade-enquette—commissie heet, voor
de meest doodeenvoudige schade-zaken geen tempo
ter afdoening kan vinden, in elk geval zijn de ex-
politieke gevangenen opgeofferd aan een systeem
dat altijd weer de meest materieel behoeftigen treft.
Waarin komen de prestaties (ler schade-enquette-
commissie dan wel tot uitdrukking wanneer men
van die zijde volhardt in de verklaring „dat over-
stelpende werkzaamheden" de afwikkeling der
schade-zaken niet doet vlotten? En dit terwijl b.v.
het Bungehuìs te Amsterdam een staf van beamb-
ten telt die tijdens de duur van zijn bestaan reeds
meer aan salaris verslonden heeft dan dat in de
meest voor de hand liggende schade-zaken werd uit-
gekeerd. In een brief van „De Secretaris” (onder-
tekening onleesbaar) dezer instelling d.d. 8 April
werd schrijver dezes verzocht geen verdere corre-
spondentie te voeren, aangezien dit maar vertra-
gend werkt, met daarbij de insinuatie dat ‚,de clains
van ear-politieke gevangenen en de werkelijke bon_
afide illegale werkers, voor zover deze bekend zijn,
alle met de meest mogelijke voorrang, ter zake de
aanmelding oorlogsschade in Nederland geleden, door
deze Commissie worden afgehandeld”. Maar ze zijn
niet afgehandeld!
Wij herhalen: „De kruik gaat te water totdat hij
barst". Zal de nieuwe regering ons waarborgen, dat
het onrecht, de oud-illegalen en de ex-politieke ge
vangenen langer dan drie jaar aangedaan, wordt in-
gelost? Ingelost tegenover de beste vaderlanders,
die de hardste en bloedigste offers brachten aan de
vrijheid? Dat de niet-goede en foute vaderlanders
op het stuk collaboratie-landverraad—oorlogwinst en
pliehtsverzaking (pakkettenaffaire) meer belangstel-
ling van de regering vorderden, spreekt boekdelen.
De niet goede, vaak in hogere maatschappelijke
toppen verkerende vaderlanders die ons land en volk
gedurende de bezetting enorme schade hebben toege-
bracht, genieten van de zijde der regering alle aan-
dacht al was het maar om deze categorie, vallende
onder geen of slechts een zeer geringe strafmaat,
zich zo spoedig mogelijk maatschappelijk te doen
herstellen. Daarvan zijn voorbeelden te over. Maar
daarover spreken wij t.z.t. op een andere plaats.
Maar de beste, ook voor de toekomst meest be-
trouwbare. vaderlanders * de oud—illegalen en de
ex-politieke gevangenen __ worden in alle toonaar-
den veronachtzaamd. Dit is onrecht!
f
Wij staan aan de vooravond van ons 3de
congres. Bij de voorbereidingen voor het
congres in 1947 had Leiden in zeer ruime
mate voor logies gelegenheid gezorgd en daar
onze stad weer de eer is te beurt gevallen,
de a.s. congres-gangers te mogen ontvangen,
zal zij, evenals het vorige jaar, ook in dit
opzicht haar gasten zeker willen tevreden
stellen.
Teneinde bij de aankomst van de (leel-
nemers en tijdens het congres een vlotte
gang van zaken te waarborgen verzoekt de
huisvestingscommissie aan het volgende
goede aandacht te willen schenken:
l. De afdelingen, Welke hieraan nog niet
voldeden, dienen vóór het Congres. dus per
omgaande, het bedrag ad f 6,50 per persoon
te voldoen.
2. Er kunnen geen toegangsbewìjzen, deel-
nemerskaarten, programma‘s enz. worden
toegezonden, voordat het verschuldigde be-
drag is voldaan.
3. Bij eventuele verandering van het logies—
adres, hetwelk door de huisvestingscommissie
o£áóìicfiê mededelingen
van cie Huisvesiingscommissie Congres 1948
'\
is verstrekt, of ingeval nog geen bescheiden
in Uw bezit zijn, dient U zich hierover met
genoemde Commissie te verstaan. Deze com-
missie heeft vóór de opening van het Con-
gres, zitting in de hal van de Stadsgehoor-
zaal en op 14 Sept. des avonds van 8—…11
uur in het voor velen Uwer reeds bekende
bekende Café-Restaurant „Het Gulden Vlies“,
Breestraat 125, Leiden.
4. De afdelingen, welke kransen of bloemen
na de stille tocht, bij het Monument willen
neerleggen, kunnen deze evenals het vorig
jaar, vooruit bij het afd. Secretariaat be-'
stellen.
5. Indien nodig zijn zowel afgevaardigden
als deelnemers(sters) telefonisch te bereiken
en wel: TIJDENS DE VERGADERINGEN
ONDER NUMMER 26421 LEIDEN (Stads-
gehoorzaal) BUITEN DE VERGADERINGEN
ONDER NUMMER 24505 LEIDEN „(Het
Gulden Vlies).
Voor de huisvestingscommissie,
Afd. Leiden:
H. BOL, Voorzitter.
een
edenéóieel/L aniÁulcl
te haaeen
In 1941 werd het Groot Seminarie van het Bisdom
den Bosch te Haaren door de bezetter gevorderd, die
er eerst de. Indische en daarna de andere gijzelaars
gevangen zette. In 1942 werden de voormalige ka—
mers der priesterstudenten ingericht als gevangenis-
cellen en werd het Seminarie „Polizei und Unter-
f:uehungsgefängnis" van de ,Sicherheitsdienst.
Honderden mannen en vrouwen, die bij hun ver-
zetswerk in handen van de Duitsers en hun hand-
langers vielen, werden hier opgesloten in afwachting
van hun vonnis, dat in vele gevallen hun doodvonnis
was.
En die niet werden gefusilleerd, zoals de betrokke-
nen bij de O.D.I.D., Trouwprocessen, de verzetsgroep
Vorrink, het toenmalige Nationaal Comité e.a.
werden, voor en na de invasie naar Duitsland g‘e-
sleept, waar meerderen de dood vonden in de kam-
pen van Natzweiler, Neuengamme, Oranienburg,
Bergen Belsen, Rathenau, Dachau, Ravensbrück e.a.
Het Hulde— en dankbaarheidsmonument
In October 1945 kwamen enige Oud-gevangenen van
Haaren in Tilburg bijeen en zij besloten een blijvend
aandenken aan hun overleden lotgenoten te stichten.
Ook voelden zij behoefte hun dank te betuigen aan
de menslievende landgenoten, die hun tijdens hun
gevangenschap levensmiddelen en versnaperingen
deden toekomen.
De beeldhouwer C1. Stauthamer uit Amsterdam
heeft deze beide gedachten zinvol gestalte gegeven
in het Monument, dat onthuld werd, dat spreekt
van „lijden en vertroosting”. Jan Engelman vatte
deze gedachte samen in de volgende regelen die in
steen werden gehouwen:
Een plompe laars heeft u vertreden
Gij hebt gezucht, gij hebt gestreden
Tot aan het laatste duisternis
Barmhartigheid vernam uw klagen
Zij heeft u in een schoot gedragen
“jaar lijden hoogste luister is.
31 Juli werd deze gedenksteen onthuld door de par-
ticuliere secretaresse van H.M. de Koningin, Mej.
.I. Geldens. Daarop werd het Wilhelmus-Braban-
gonne gespeeld, waarna tot de kránslegging werd
overgegaan.
Allereerst een krans van H.M. de. Koningin, door de
Commissaris der Koningin van N.-Br., door de Ver-
eniging van Ex-Politieke Gevangenen, welke plech-
tigheid verricht werd door onze H.E.-leden De Zwa1t
en Moerman en verder door het Comité e.a. ‘
Daarna werd een heel programma afgewerkt.
Gesproken is door Dr Steins, die in Haaren veel en
goed werk deed: gedeclameerd door Henk Schaar.
Er werd vergaderd en gewandeld, samen koffie ge-
dronken in het Seminarie en ook een tocht gemaakt
naar Oisterwijk.
Een ding moet ons van het hart. Het Comité was
zeer eenzijdig samengesteld. Van onze vereniging
had er niemand zitting in.
Onze kameraden de Zwart en M oerma’n
leggen eerbiedig een krans onder het
gedenkteken.
u het Congres voor de deur staat, ver-
zoekt de Pers en Propaganda Com-
missie van het District Leiden U in
grote getale naar de sleutelstad te
komen! ‘
In het Juli-nummer van ’t blad „Aantreden’
staat het programma volledig afgedrukt
waaruit U enigszins een beeld kunt krijgen,
wat er alzo te doen zal zijn. De Huisvestings—
eommissie heeft alle krachten ingespannen
om onderdak te verkrijgen, bij de leden, gast-
vrouwen en heren, om de Congressisten een
waardige ontvangst te bieden.
Het Bestuur van het District Leiden, mag
hier zeker op deze plaats wel een woord van
hulde worden toegebracht voor het vele en
inspannende werk, dat zij voor dit 3-daags
Congres heeft tot stand gebracht. Het heeft
op korte termijn zijn beste krachten gewnd
aan het vorig jaar gehouden Nood-Congres,
om het welslagen te verzekeren en ook nu zal
het Bestuur slagen, mits door alle afgevaar-
digden en gasten conform het program wordt
meegewerkt.
Pers- en Propaganda Commissie:
Secretaris: A. SCHEELE.
9
